Erystyka

Celem zajęć jest rozwijanie umiejętności analizowania wypowiedzi pisemnych i ustnych jako aktów perswazyjnych; zapoznanie z wybranymi psychologicznymi i językowymi uwarunkowaniami komunikacji międzyludzkiej; kształtowanie dyspozycji do budowania wypowiedzi sprzyjających dobremu i skutecznemu komunikowaniu się (porozumieniu) oraz przekonywaniu; kształtowanie umiejętności retorycznej organizacji wypowiedzi/tekstów realizujących założone cele, zwłaszcza w sytuacji sporu.

Rola języka w budowaniu relacji pomiędzy ludźmi; perswazja a manipulacja; wielopłaszczyznowość wypowiedzi; „portret komunikacyjny” i wiarygodność nadawcy; przedstawianie i ukrywanie siebie a rzeczowość argumentacji; jednostronne stereotypy odbioru; wyobrażenia o rozmówcy; analiza transakcyjna; trójkąt dramatyczny S. B. Karpmana; sposoby nawiązywania (podtrzymywania) kontaktu z odbiorcą i zdobywania jego przychylności; budowanie wspólnoty pomiędzy nadawcą i odbiorcą: znaczenie i typy toposów, rola konwencji językowo – społecznych; zrozumiałość i spójność wypowiedzi; podstawowe reguły konwersacji; dyrektywne i niedyrektywne prowadzenie rozmowy; właściwy dobór technik argumentacyjnych; chwyty erystyczne, znaczenie komunikowania pozawerbalnego.

Cialdini R. B., Wywieranie wpływu na ludzi. Teoria i praktyka (wyd. dowolne); Erystyka czyli o sztuce prowadzenia sporów, pod red. A. Budzyńskiej-Dacy, J. Kwoska, PWN Warszawa 2009. Korolko M.: Przekonuj i daj się przekonać: dialektyka, retoryka, erystyka z ćwiczeniami: skrypt. – Piotrków Trybunalski : Naukowe Wydawnictwo Piotrkowskie przy Filii Akademii Świętokrzyskiej, 2003; Pszczołowski T., Umiejetność przekonywania i dyskusji, Gdańsk 2002; Perelman Ch., Imperium retoryki. Retoryka i argumentacja, przeł. M. Chomicz, Warszawa 2002 (fragmenty); Uwieść słowem czyli retoryka stosowana., red. J. Z. Lichański, Warszawa 2003; Schopenhauer A., Erystyka czyli sztuka prowadzenia sporów, Kraków 1983, von Thun F. S., Sztuka rozmawiania, Kraków 2001. Załazińska A, Rusinek M, Retoryka codzienna, Warszawa 2010.

Ponadto materiały przesłane przez prowadzącego (3-4 fragmenty wybranych opracowań).

Student,

w zakresie wiedzy:

posiada wiedzę o wybranych, psychologicznych uwarunkowaniach komunikacji międzyosobowej i narzędziach służących usprawnieniu komunikowania się; zna wybrane reguły konwersacji oraz sposoby budowania wspólnoty między nadawcą i odbiorcą wypowiedzi; ma podstawową wiedzę o komunikowaniu niewerbalnym; zna wybrane chwyty erystyczne

w zakresie umiejętności

stosuje reguły retoryczne do opracowania wypowiedzi; tworzy wypowiedzi zgodnie z przyjętym celem perswazyjnym; wykorzystuje wiedzę o komunikowaniu międzyludzkim do analizowania i usprawnienia wypowiedzi (w tym konwersacji); uczestniczy w debacie, funkcjonalnie wykorzystując w niej wybrane chwyty retoryczne/erystyczne

w zakresie kompetencji personalnych i społecznych:

posiada świadomość wpływu komunikacji werbalnej i pozawerbalnej na kształtowanie relacji międzyludzkich; ma świadomość wykorzystywania a wiedzy z zakresu retoryki i erystyki w życiu społecznym i politycznym; dostrzega złożoność czynników warunkujących dobrą komunikację.

Zaliczenie na ocenę. Forma pisemna albo ustna do uzgodnienia ze studentami na pierwszych zajęciach