Historia średniowieczna 06-HIS-L-02-HSR
Wykład (WYK) Semestr letni rok akad. 2023/2024

Literatura podstawowa: R. Collins, Europa wczesnośredniowieczna 300-1000, Warszawa 1996; Ch. Brooke, Europa średniowieczna 962-1154, Warszawa 2001; D. Hay, Europa w XIV i XV wieku, Warszawa 2001; S. Kwiatkowski, Średniowieczne dzieje Europy, Warszawa 2006; Wielka historia świata, t. 4, Kształtowanie średniowiecza, red. M. Salamon, Kraków 2005; Wielka historia świata, t. 5, Późne średniowiecze, red. K. Baczkowski, Kraków 2005; S. Szczur, Historia Polski. Średniowiecze, Kraków 2002; J. Wyrozumski, Historia Polski do roku 1505, Warszawa 1978 (i nast.); R. Grodecki, S. Zachorowski, J. Dąbrowski, Dzieje Polski średniowiecznej, t. 1- 2, Kraków 1995 (i inne); J. Wyrozumski, Dzieje Polski piastowskiej (VIII wiek-1370), Kraków 1999, t. 2 serii Wielka Historia Polski; K. Baczkowski, Dzieje Polski późnośredniowiecznej, Kraków 1999, t. 2 serii Wielka Historia Polski; Vademecum historyka mediewisty, red. J. Nikodem, D.A. Sikorski, Warszawa 2012; R. Michałowski, Historia powszechna. Średniowiecze, Warszawa 2009; J. Strzelczyk, Historia powszechna: Średniowiecze, Poznań 2001; Średniowiecze polskie i powszechne, t. 1-4(8), red. I. Panic, J. Sperka, B. Czwojdrak, Katowice 1999–2012; O.G. Oexle, Społeczeństwo średniowiecza – mentalność –grupy społeczne – formy życia, Toruń 2000.

Literatura uzupełniająca: T. Manteuffel, Historia powszechna. Średniowiecze, Warszawa, różne wydania; B. Zientara, Historia powszechna średniowiecza, Warszawa, różne wydania.

Efekty uczenia się:

w zakresie wiedzy:

- opanował w stopniu zaawansowanym terminologię w zakresie historii średniowiecznej oraz szeroko rozumianych nauk humanistycznych i społecznych

- posiada zaawansowaną, uporządkowaną tematycznie i chronologicznie wiedzę historyczną na temat procesów politycznych, ustrojowych, wojskowych, administracyjnych, gospodarczych, społecznych i kulturalnych regionu oraz Polski w średniowieczu

- ma zaawansowaną, uporządkowaną tematycznie i chronologicznie wiedzę na temat wybranych zagadnień z historii powszechnej średniowiecza

w zakresie umiejętności:

- wyszukuje, ocenia, selekcjonuje, gromadzi i wykorzystuje informacje z różnych źródeł wiedzy, niezbędne do poznania procesu historycznego

- poprawnie komunikuje się w mowie i w piśmie z zastosowaniem terminologii historycznej związanej z historią średniowieczną (tj. feudalizm, inwestytura, beneficjum, lenno, prawo rycerskie, etos rycerski, patrymonium) oraz terminologii innych nauk.

III. Metody i kryteria zaliczenia przedmiotu:

kryteria oceny: czynne uczestniczenie w wykładach oraz zdanie egzaminu ustnego.

Kryteria oceny egzaminu ustnego: na ocenę 3,0 – znajomość od 50% do 60 % treści ujętych w pytaniach, na ocenę 3,5 – znajomość od 60% do 70 % treści ujętych w pytaniach, na ocenę 4,0 – znajomość od 70% do 80% treści ujętych w pytaniach, na ocenę 4,5 - znajomość 80% do 90 % treści ujętych w pytaniach, na ocenę 5,0 – znajomość od 90% do 100% treści ujętych w pytaniach.

Treści programowe z podziałem na jednostki tematyczne: 1. Zajęcia organizacyjne omówienie programu zajęć, warunków zaliczenia i egzaminu; 2. Wprowadzenie do kultury średniowiecznej. Cechy charakterystyczne średniowiecza; 3. Powstanie państwa Karola Wielkiego; 4. Skandynawia wczesnośredniowieczna. Wikingowie; 5. Sztuka romańska i gotycka ; 6. Kultura rycerska; 7. Porządek feudalny w Europie; 8. Święci, kulty, hagiografia, misje chrystianizacyjne w średniowiecznej Europie; 9. Powstanie i rozwój uniwersytetów; 10. Świat muzułmański i Mongołowie; 11 i 12. Społeczne i gospodarcze wstrząsy XIV i XV stulecia. Kryzys chrześcijaństwa. Wielka schizma zachodnia; 13. Ruch husycki; 14. Miasto średniowieczne; 15. Kultura późnośredniowiecznej Europy.

metoda: wykład organizacyjny, informacyjny, analityczny, syntetyczny, problemowy, konwersatoryjny z elementami dyskusji; wykład multimedialny