Prawa dziecka

Cele kształcenia

zapoznanie studentów z:

systemem ochrony praw dziecka w polskim porządku prawnym oraz systemach europejskich i światowych oraz z zagadnieniami obejmującymi podstawowe pojęcia, zasady, źródła praw dziecka - praw człowieka, działania organów, organizacji i instytucji na rzecz ochrony praw i dobra dziecka, instytucjami ombudsmańskimi i quasiombudsmańskimi.

Prawa dziecka

Jednostka prowadząca zajęcia - Wydział Prawa i Ekonomii - Uniwersytet Jana Długosza w Częstochowie

Kierunek - prawo

Tryb studiów - stacjonarne

Kod zajęć - 10-PRA-D-03-W2K-PD

Język wykładowy zajęć - polski

Grupa treści kształcenia, w ramach której prowadzone są zajęcia- przedmiot kierunkowy do wyboru

Forma zajęć - konwersatorium

Rodzaj zajęć - obowiązkowe

Rok studiów/semestr - rok II, semestr 3

Liczba godzin dydaktycznych - konwersatorium 30

Punkty ECTS - 3

Poziom zajęć - studia jednolite magisterskie

Metody dydaktyczne - wykład problemowy wprowadzający do charakterystyki przedmiotu, konwersatorium - opracowanie wybranego tematu - referowane, praca z tekstem, analiza, dyskusja w grupie

Profil studiów - ogólnoakademicki

Forma i warunki zaliczenia zajęć - zaliczenia na ocenę (aktywność, obecność, opracowanie i zaprezentowanie wybranego zagadnienia)

Sposób realizacji zajęć - zajęcia stacjonarne

Koordynator modułu/zajęć - dr Patrycja Sołtysiak, p.soltysiak@ujd.edu.pl

Wymagania wstępne i dodatkowe oczekiwane kompetencje studenta - wymagana podstawowa wiedza z zakresu praw człowieka oraz wiedza z prawa konstytucyjnego

Narzędzia dydaktyczne - podręczniki akademickie i publikacje naukowe tematycznie związane z przedmiotem, teksty aktów normatywnych oraz inne powszechnie dostępne źródła na temat praw człowieka - dziecka

Treści merytoryczne kształcenia:

- Reglamentacja ochrony praw i dobra dziecka w Konstytucji RP;

- Podstawowe zasady - pojęcia z zakresu ochrony praw i dobra dziecka, pojęcie dziecka w przestrzeni prawnej i społecznej, podmiotowość dziecka - kim jest dziecko?

- Prawa człowieka a prawa dziecka;

- Międzynarodowa ochrona praw dziecka - Deklaracja Praw Dziecka, Konwencja o Prawach Dziecka;

- Źródła i ewolucja praw dziecka w prawie polskim;

- Katalog praw dziecka: prawo do życia i ochrony zdrowia, prawo do wychowania w rodzinie, prawo godziwych warunków socjalnych, prawo do nauki, prawo do ochrony przed przemocą, okrucieństwem, wyzyskiem oraz innym złym traktowaniem, prawa dzieci z niepełnosprawnościami;

- Istota - rodowód - powstanie i rozwój instytucji ombudsmana na świecie;

- Rola i znaczenie Rzecznika Praw Dziecka w Polsce;

- Europejska Sieć Rzeczników Praw Dziecka - ENOC - The European Network of Ombudsman for Children;

- Organy, organizacje i instytucje działające na rzecz ochrony praw i dobra dziecka w Polsce;

- "Ustawa Kamilkowa" - jej geneza i znaczenie.

1. P. Sołtysiak, Rzecznik Praw Dziecka. Zagadnienia ustrojowoprawne, Warszawa 2019.

2. P.J. Jaros, Rzecznik Praw Dziecka. Rys historyczny, ustanowienie, porównania międzynarodowe, instytucja, funkcjonowanie, Warszawa 2010.

3. B. Banaszak, A. Bisztyga, K. Complak, M. Jabłoński, R. Wieruszewski, K. Wójtowicz, System ochrony Praw Człowieka, Zakamycze 2005.

4. S. Serafin, B. Szmulik, Organy ochrony prawnej w RP, najnowsze wydanie.

5. I. Malinowska, Rzecznik Praw Obywatelskich w systemie ochrony praw i wolności w Polsce, Warszawa 2007.

6. A. Domańska, Pozycja ustrojowoprawna Rzecznika Praw Obywatelskich, Łódź 2012.

7. S. Hypś, Ochrona dziecka w Konstytucji RP, Lublin 2002.

8. K. Kamińska, Dobro dziecka, Kraków 2009.

Ponadto - akty normatywne:

1. Konstytucja RP z dnia 2 kwietnia 1997 roku.

2. Ustawa z dnia 6 stycznia 2000 roku o Rzeczniku Praw Dziecka.

3. Ustawa z dnia 15 lipca 1987 roku o Rzeczniku Praw Obywatelskich.

4. Konwencja o Prawach dziecka z dnia 20 listopada 1989 roku.

5. Deklaracja Praw Dziecka - tzw. Karta Praw Dziecka z 1948 roku.

Efekty kształcenia w zakresie wiedzy. Student:

definiuje podstawową wiedzę o systemie ochrony praw dziecka oraz zasady związane z prawami dziecka w tym zasadę fundamentalną - zasadę dobra dziecka; rozpoznaje poszczególne źródła praw dziecka; określa cechy organów organizacji i instytucji stojących na straży ochrony praw i dobra dziecka, rozróżnia rodzaje wyspecjalizowanych instytucji w polskim porządku prawnym oraz podobnie działających instytucji w Europie i na świecie. Rozpoznaje instytucje ombudsmańskie i quaziombudsmańskie.

Efekty kształcenia w zakresie umiejętności. Student:

identyfikuje poszczególne rodzaje aktów prawnych odnoszących się do praw dziecka, wskazuje na poszczególne kategorie źródeł prawa; odróżnia kategorie podmiotów chroniących prawa dziecka. Ma świadomość funkcjonowania mechanizmów ochrony i pomocy prawnej dzieciom. Rozpoznaje systemowe rozwiązania kontrolne instytucji ombudsmana.

Efekty kształcenia w zakresie kompetencji społecznych i personalnych. Student:

jest świadomy znaczenia przestrzegania zasad prawnych, społecznych, etycznych, moralnych, duchowych związanych z dziećmi.

Wykazuje zainteresowanie dynamiką zmian ustrojowych, gospodarczych i społecznych zachodzących w Polsce, Europie i na świecie i ma świadomość konieczności poszerzania nabytej wiedzy i umiejętności z zakresu praw dziecka.

Zaliczenie na ocenę - obejmuje treści omawiane podczas konwersatorium

Metody dydaktyczne: Konwersatorium - wykład problemowy - wprowadzający do tematyki zajęć, omawianie poszczególnych zagadnień, wystąpienia - analiza, dyskusja.

Skala ocen:

na ocenę 2 - student nie osiągnął założonych dla przedmiotu efektów uczenia się.

Wiedza mieszcząca się w przedziale poniżej 50% odpowiadającym ocenie niedostatecznej.

Na ocenę 3 - student osiągnął założone dla przedmiotu efekty uczenia się.

Wiedza mieszcząca się w przedziale od 50% do 60% odpowiadającym ocenie dostatecznej, powyżej 60% - 70% odpowiadającym ocenie dostatecznej plus.

Na ocenę 4 - student osiągnął założone dla przedmiotu efekty uczenia się.

Wiedza mieszcząca się w przedziale powyżej 70% - 80% odpowiadającym ocenie dobrej albo powyżej 80% - 90% odpowiadającym ocenie dobrej plus.

Na ocenę 5 - student osiągnął założone dla przedmiotu efekty uczenia się.

Wiedza mieszcząca się w przedziale powyżej 90% - 100% odpowiadającym ocenie bardzo dobrej.