System ochrony prawnej w Unii Europejskiej

Przypomnienie podstawowych zasad UE (ustrojowych, tworzenia i stosowania prawa, zasad ogólnych); wiedzy o systemie i hierarchii źródeł prawa UE oraz o Trybunale Sprawiedliwości Unii Europejskiej, jak również relacji sądów krajowych i TSUE (pytania prawne, orzeczenia prejudycjalne, zasada jednolitości).

Zapoznanie z postępowaniami przed TSUE prowadzonymi w trybie spornym, jak i niespornym. Zakres kognicji i role TSUE.

Zaznajomienie z poszczególnymi typami postępowań, w szczególności z trybem prejudycjalnym i instytucją skargi na uchybienie zobowiązaniom unijnym (wybrane rodzaje naruszeń jako ilustracje).

Zaznajomienie z pozasądową ochroną praw jednostki w Unii – Karta Praw Podstawowych UE. Relacja KPP do Europejskiej Konwencji Praw Człowieka (wybrane orzeczenia jako ilustracje).

Pogłębienie wiedzy na temat instytucji obywatelstwa Unii Europejskiej i uprawnień z niego wynikających.

Wykłady

Zajęcia organizacyjne oraz powtórzenie wiadomości z zakresu unijnego systemu prawa – źródeł prawa; podstawowych wiadomości o tworzeniu prawa w UE; zasady równowagi instytucjonalnej; płaszczyzn ochrony praw jednostki.

Powtórzenie wiadomości i pogłębienie wiedzy o TSUE – struktura, skład, zasady działania.

Postępowanie prejudycjalne (art. 267 TFUE). Przykłady pytań prawnych i orzeczeń wstępnych.

Skarga na uchybienie zobowiązaniom unijnym (art. 258 i 259 TFUE)

Prawa podstawowe a prawa człowieka, Karta Praw Podstawowych UE, ochrona pozasądowa (poza TSUE).

Obywatelstwo Unii i uprawnienia z nim powiązane.

Ćwiczenia

Kolejność realizacji tematów może ulec zmianie

Powtórzenie wiadomości z zakresu systemu i hierarchii źródeł prawa UE – praca z tekstem traktatów oraz orzecznictwem.

Pogłębienie wiedzy o TUSE – struktura, skład, zasady działania – praca z tekstem traktatów.

Zakres kognicji - Trybunał jako sad konstytucyjny, administracyjny, cywilny, pracy, arbitrażowy oraz odwoławczy. Postępowania sporne i niesporne – praca z tekstem traktatów.

Postępowanie prejudycjalne (art. 267 TFUE) – praca z tekstem traktatów. Przykłady pytań prawnych i orzeczeń wstępnych.

Skarga na uchybienie zobowiązaniom unijnym (art. 258 i 259 TFUE) – praca z tekstem traktatów.

Prawa podstawowe a prawa człowieka, Karta Praw Podstawowych UE, ochrona pozasądowa (poza TSUE) – praca z tekstem traktatów.

Obywatelstwo Unii i uprawnienia z nim powiązane – praca z tekstem traktatów.

Literatura podstawowa

Anna Wyrozumska, Marcin Górski, Michał Kaszubski, Izabela Skomerska-Muchowska, System ochrony prawnej w Unii Europejskiej, EuroPrawo, Warszawa 2010

Literatura uzupełniająca

Adam Łazowski, Anna Zawidzka-Łojek, Instytucje i porządek prawny Unii Europejskiej, EuroPrawo, Warszawa 2015

Jacek Barcik, Aleksandra Wentkowska, Prawo Unii Europejskiej, CH Beck, Warszawa 2014

Maria Kenig-Witkowska, Adam Łazowski, Rudolf Ostrihansky, Prawo instytucjonalne Unii Europejskiej, CH Beck, Warszawa 2017

Efekty uczenia się w zakresie wiedzy.

Student/uczestnik:

EK-W 1

definiuje podstawowe pojęcia dotyczące prawa unijnego, rozróżnia istotę postępowań spornych i niespornych, identyfikuje płaszczyzny europejskiej ochrony praw jednostki.

EK-W 2

zna zakres kognicji TSUE, rozumie relacje sądów krajowych i TSUE oparte na zasadzie pierwszeństwa stosowania prawa unijnego oraz umie opisać poszczególne typy postępowań

EK-W 3

identyfikuje przepisy i akty prawa unijnego oraz instytucje prawa unijnego stanowiące źródło ochrony prawnej, w tym ochrony praw jednostki.

Efekty uczenia się w zakresie umiejętności.

Student/ uczestnik:

EK-U 1

samodzielnie poszukuje, interpretuje, ocenia, selekcjonuje, gromadzi i wykorzystuje informacje z różnych źródeł wiedzy, niezbędne do prawidłowego rozumienia zagadnień dotyczących integracji europejskiej i unijnego systemu ochrony prawnej.

EK-U 2

analizuje i interpretuje wybrane fragmenty aktów prawnych i orzecznictwa europejskiego i powiązanego z nim orzecznictwa krajowego lub orzecznictwa ETPC.

EK-U 3

jest w stanie formułować samodzielne opinie i wnioski w odniesieniu do tematyki przedmiotu. Uzasadnia i argumentuje podejmowane wybory i decyzje

Efekty uczenia się w zakresie kompetencji społecznych i personalnych.

Student/ uczestnik:

EK-KS 1

uświadamia sobie potrzebę dalszego uczenia się i konieczności poszerzania i uzupełniania wiedzy oraz pogłębiania swojej wiedzy w zakresie dynamiki integracji europejskiej i miejsca państwa i jednostki w systemie prawa unijnego.

EK-KS 2

organizuje własną pracę w sposób prawidłowy, efektywnie planuje i zarządza czasem, potrafi ocenić efekty swych działań, w szczególności umie efektywnie wyszukiwać informacje/przepisy/orzeczenia z zakresu ochrony praw jednostki w UE.

egzamin oraz zaliczenie ćwiczeń

-