Doktryny polityczne i prawne

Przedmiot należy do grupy przedmiotów kierunkowych.

Prowadzi on do poszerzenia horyzontów myślenia przyszłego prawnika poprzez

uświadomienie faktu zakorzenienia wielu składników kultury prawnej w myśli filozoficznej o prawie biorącej swoje początku już z epoki starożytnej. Rozumienie prawa współcześnie wykracza znacznie poza prostą egzegezę przepisów bowiem wymaga zrozumienia szerszego kontekstu kulturowego.

Z drugiej strony współczesne prawo oraz ustroje polityczne oparte są także

na inspiracji płynącej z niektórych kierunków filozofii politycznej. Źródłem decyzji ustrojodawcy mogą być także dążenia do uniknięcia negatywnych następstw pewnych ideologii lub opartych na nich ustrojów państwowych. Wiedza o tych zależnościach ma charakter uniwersalny, przynajmniej w europejskiej kulturze prawnej.

Przedmiot należy do grupy przedmiotów kierunkowych.

Prowadzi on do poszerzenia horyzontów myślenia przyszłego prawnika poprzez

uświadomienie faktu zakorzenienia wielu składników kultury prawnej w myśli filozoficznej o prawie biorącej swoje początku już z epoki starożytnej.

Rozumienie prawa współcześnie wykracza znacznie poza prostą egzegezę przepisów bowiem wymaga zrozumienia szerszego kontekstu kulturowego.

Z drugiej strony współczesne prawo oraz ustroje polityczne oparte są także

na inspiracji płynącej z niektórych kierunków filozofii politycznej. Źródłem decyzji ustrojodawcy mogą być także dążenia do uniknięcia negatywnych następstw pewnych ideologii lub opartych na nich ustrojów państwowych. Wiedza o tych zależnościach ma charakter uniwersalny, przynajmniej w europejskiej kulturze prawnej.

Treść nauczania obejmują w szczególności:

- Starożytne nurty myślenia o państwie i prawie (Arystoteles, stoicyzm, Cyceron),

- zagadnienia uzasadnienia państwa i formy ustrojów państwowych,

- koncepcja prawa naturalnego oraz ich ewolucję,

- pozytywizm prawniczy oraz jego ewolucję,

- rozwój koncepcji suwerenności, ujęcia podmiotu suwerenności,

- koncepcje umowy społecznej jako uzasadnienie państwa,

- konserwatyzm, liberalizm, socjalizm,

- społeczna nauka Kościoła katolickiego,

- autorytaryzm i totalitaryzm oraz odpowiadające im przykłady państw,

- idea (zasada) państwa prawnego i idea władzy ograniczonej

Podstawowa:

H. Izdebski, Doktryny polityczne i prawne. Fundamenty współczesnych państw, Warszawa 2017,

A. Sylwestrzak, Historia doktryn politycznych i prawnych, Warszawa 2015,

K. Chojnicka, H Olszewski, Historia doktryn politycznych i prawnych, Poznań 2004

Uzupełniająca:

Historia myśli ustrojowej i społecznej. Wybór źródeł, (red.) M. Jaskólski, K. Chojnicka i in., Kraków 2008,

R.Tokarczyk, Współczesne doktryny polityczne, Warszawa 2010

W zakresie wiedzy:

- pogłębiona wiedza z zakresu historii idei i rozwoju myśli politycznej i

prawnej na przestrzeni wieków oraz o ich wzajemnych zależnościach.

- pogłębiona wiedza o tych ideach politycznych i prawnych, które stanowią źródło ważnych współczesnych instytucji

- Dokonuje syntezy i samodzielnie ocenia

dorobek ważniejszych doktryn politycznych i prawnych jednocześnie rozumiejąc ich wpływ na ustroje polityczne i prawo państw współczesnych

W zakresie umiejętności:

- student umie odnaleźć w podanych uzasadnieniach decyzji stosowania prawa argumenty nawiązujące do określonych koncepcji prawa

- student potrafi w przykładowych sytuacjach stosowania prawa odwołać się do elementów wybranych doktryn prawnych

- student umie identyfikować, interpretować i wyjaśniać różnorodne zjawiska i procesy społeczne oraz relacje między nimi z wykorzystaniem wiedzy z zakresu filozofii polityki

w zakresie kompetencji społecznych i personalnych:

- student jest gotów dostrzec przynajmniej w pewnym stopniu trafność argumentów filozoficzno-politycznych dyskutanta nawet bez akceptacji danego poglądu w całości

- student jest wrażliwy na aktualne problemy społeczne, wobec czego jest w stanie wykorzystać posiadaną wiedzę i umiejętności w celu podjęcia działań na rzecz interesu publicznego

Egzamin pisemny lub egzamin ustny.

Na zaliczenie ćwiczeń wpływ ma systematyczna praca studenta przez cały

semestr, obecność na zajęciach oraz

pozytywne zaliczenie sprawdzianu pisemnego

Kryteria oceniania:

Uwaga ogólna - dobra ocena wymaga chęci czytania zalecanych materiałów źródłowych

Na ocenę dostateczną (3.0)

Z trudnością przedstawia główne myśli najważniejszych doktryn politycznych i prawnych.

Potrafi wymienić czołowych przedstawicieli głównych nurtów myśli politycznej i prawnej.

Z trudnością opisuje doktrynalne inspiracje najważniejszych zasad ustroju państwa.

Na ocenę dobrą (4.0)

Potrafi wiernie oddać istotę myśli najważniejszych doktryn politycznych i prawnych.

Trafnie posługuje się podstawową terminologią. Bez problemu potrafi zdefiniować podstawowe pojęcia. Opisuje relacje występujące pomiędzy nimi.

Rozumie i umiejętnie objaśnia wpływ niektórych koncepcji doktrynalnych na dzisiejszy kształt ustrojów państwowych.

Na ocenę bardzo dobrą (5.0)

Wykazuje się ponadstandardową znajomością i zdolnością do analizy omawianych na kursie źródeł (piśmiennictwa) z doktryn politycznych i prawnych. Biegle posługuje się podstawową terminologią.

Dostrzegając wpływ niektórych koncepcji doktrynalnych na dzisiejszy kształt ustrojów państwowych umie podjąć krytyczną refleksję wybranych aspektów doktryny.