Historia państwa i prawa Polski

Przedmiot ma na celu prezentacje historii ustroju, instytucji politycznych i prawnych dawnego państwa polskiego od jego powstania po upadek Rzeczypospolitej w 1795 r. Omówione zostaną także przemiany ustrojowe i prawne zachodzące na ziemiach polskich pod zaborami i w czasach II Rzeczypospolitej z uwzględnieniem historii prawa polskiego jako źródła prawa, zmian w zakresie prawa cywilnego, prawa małżeńskiego, rodzinnego oraz karnego.

Źródła prawa, systematyka prawa. Pojęcie konstytucji. Periodyzacja rozwoju państwa

Pojęcie głowy państwa, status. Sposoby obsady urzędu X_XX w.

Usuwanie głowy państwa. Zasada odpowiedzialności

Kompetencję głowy państwa: prawodawcze, wykonawcze, sądowe X-XVIII w.

Kompetencję głowy państwa: prawodawcze, wykonawcze, sądowe XIX-XX w.

Parlament – geneza, rodzaje sejmów, struktura i skład XV-XVIII w.

Parlament – geneza, rodzaje sejmów, struktura i skład XIX-XX w.

Stanowisko prawne członków parlamentu. Zasady prawa wyborczego. Zwoływanie, rozwiązywanie sejmu. Tryb ustawodawczy

Periodyzacja historii prawa.

Prawo dawnej Polski do 1795 r.

•Prawo okresu wczesnopiastowskiego

•Prawo publicznie i prywatne od połowy XIII do 1795

Prawo na ziemiach polskich w okresie porozbiorowym (1772/1795-1918)

•Prawo państw zaborczych na ziemiach polskich 1772/1795-1807/1815

•Prawo w Księstwie Warszawskim

•Prawo w Królestwie Polskim

•Prawo państw zaborczych na ziemiach polskich 1807/1815-1918

Prawo w okresie międzywojennym (1918-1939)

•Prawo i postępowanie karne

•Prawo i postępowanie cywilne

•Prawo podmiotów gospodarczych oraz prawo obrotu gospodarczego

•Prawo pracy i ubezpieczeń społecznych

Prawo w Polsce Ludowej (1944/1945-1989) – zarys problematyki

Cele kształcenia.

C 1 Poznanie przez studenta podstawowych faktów i pojęć związanych z funkcjonowaniem państwa i prawa w ujęciu historycznym w odniesieniu do ziem polskich;

C 2 Poznanie przez studenta zasadniczych cech państwa i prawa w poszczególnych etapach kształtowania się i funkcjonowania państwach polskiego oraz na ziemiach polskich pod zaborami;

C 3 Przedstawienie etapów kształtowanie się państwowości i instytucji prawnych w odniesieniu do ziem polskich;

C 4 Zapoznanie z podstawową terminologią z zakresu historii państwa i prawa w odniesieniu do ziem polskich;

C 5 Zaznajomienie z uporządkowaną chronologicznie wiedzą historyczno-prawną odnoszącą się do historii państwa i prawa polski na przestrzeni wieków;

C 6 Ukazanie głównych tendencji rozwojowych państwa i prawa na przestrzeni dziejów Polski.

Literatura podstawowa

1. J. Bardach, B. Leśnodorski, M. Pietrzak, Historia państwa i prawa Polski, Warszawa 1997 i nast. wyd.

Literatura uzupełniająca

A. Lityński, Historia prawa Polski Ludowej, Warszawa 2008 i nast. wyd. E. Borkowska-Bagieńska, Historia prawa sądowego, Poznań 2006 i nast. wyd.

E. Borkowska-Bagieńska, K. Krasowski, B. Lesiński, J. Walachowicz, Historia państwa i prawa Polski. Zarys wykładu, Poznań 1994.

A. Korobowicz, W. Witkowski, Historia ustroju i prawa polskiego (1772-1918), Warszawa 2017.

R. Łaszewski, S. Salmonowicz, Historia ustroju Polski, Toruń 1995 i wyd. nast.

T. Maciejewski, Historia ustroju i prawa sądowego Polski, Warszawa 2008 i nast. wyd.

D. Makiłła, Historia prawa w Polsce, Warszawa 2008.

D. Makiłła, Z. Naworski, Historia prawa na ziemiach polskich. Zarys wykładu, cz. 1-2, Toruń 1996 i nast. wyd.

W. Uruszczak, Historia państwa i prawa polskiego. Tom I (966-1795), Wolters Kluwer, Warszawa 2010 i nast. wyd.

S. GrodEa i M. Wilczek-Karczewska, Historia ustroju i prawa w Polsce do 1772/1795 – wybór źródeł, Warszawa 2006.

M. Kallas, M. Krzymkowski, Historia ustroju i prawa w Polsce 1772/1795-1918 – wybór źródeł, Warszawa 2006.

S. Rogowski, Historia ustroju i prawa w Polsce 1918-1989 – wybór źródeł, Warszawa 2006.

Efekty uczenia się w zakresie wiedzy.

Student:

EK-W 1 definiuje wiedzę o podstawach funkcjonowania państwa i prawa oraz ich genezy. Wykazuje znajomość podstawowej terminologii fachowej z zakresu przedmiotu.

EK-W 2 zna zasady organizacji państwa i działania jego organów oraz posiada wiedzę na temat miejsca prawa i podmiotów je wykonujących w różnych formach państwa w przeszłości.

EK-W 3 identyfikuje procesy zmian struktur i instytucji państwa i prawa. Rozpoznaje główne tendencje rozwojowe państwa i prawa, rozumie ich przyczynę, chronologię i konsekwencje.

Efekty uczenia się w zakresie umiejętności.

Student:

EK-U 1 samodzielnie poszukuje, interpretuje, ocenia, selekcjonuje, gromadzi i wykorzystuje informacje z różnych źródeł wiedzy, niezbędne do prawidłowego rozumienia rozwoju instytucji państwa i prawa.

EK-U 2 analizuje i interpretuje historyczne źródła prawa.

EK-U 3 jest w stanie formułować samodzielne opinie i wnioski w odniesieniu do tematyki przedmiotu. Uzasadnia i argumentuje podejmowane decyzje.

Efekty uczenia się w zakresie kompetencji społecznych i personalnych.

Student:

EK-KS 1 ma świadomość pogłębiania własnej wiedzy i konieczności uczenia się przez całe życie.

EK-KS 2 organizuje własną pracę w sposób prawidłowy, efektywnie planuje i zarządza czasem, potrafi ocenić efekty swych działań.

na ocenę 2

Student nie dysponuje wiedzą z terminologii z zakresu historii państwa i prawa. Nie potrafi przedstawić historycznej genezy i rozwoju państwa i występujących w nim instytucji. Nie zna regulacji prawnych występujących w poszczególnych etapach rozwoju dziejowego. Nie potrafi wskazać poszczególnych etapów w rozwoju państwa i prawa. Nie potrafi wykorzystać zdobytej wiedzy do opisu i analizowania historycznych przemian w zakresie instytucji państwa i prawa w nim obowiązującego.

na ocenę 3

Student dysponuje cząstkowa wiedzą z terminologii z zakresu historii państwa i prawa. W niewielkim stopniu potrafi przedstawić historyczną genezę i rozwój państwa i jego instytucji. Zna w formie cząstkowej regulacje dotyczące prawa występujące w poszczególnych etapach rozwoju dziejowego. Potrafi, ale jedynie w sposób cząstkowy, wskazać poszczególne etapy w rozwoju państwa i prawa. Nie potrafi w pełni wykorzystać zdobytej wiedzy do opisu i analizowania historycznych przemian w zakresie instytucji państwa i prawa w nim obowiązującego.

na ocenę 4

Student dysponuje analityczną wiedzą z terminologii z zakresu historii państwa i prawa. Potrafi efektywnie przedstawić historyczną genezę i rozwój państwa i jego instytucji. Zna w stopniu dobrym regulacje odnośnie prawa obowiązującego na danym etapie rozwoju dziejowego. Potrafi efektywnie wskazać poszczególne etapy w rozwoju państwa i prawa. Potrafi w zadowalający sposób wykorzystać zdobytą wiedzę do opisu i analizowania historycznych przemian w zakresie instytucji państwa i prawa w nim obowiązującego.

na ocenę 5

Student dysponuje pełną i analityczną wiedzą z terminologii z historii państwa i prawa. Potrafi w pełni przedstawić historyczną genezę i rozwój państwa i jego instytucji. Zna całościowo regulację odnośnie prawa na danym etapie rozwoju dziejowego. Potrafi szczegółowo wskazać poszczególne etapy w państwa i prawa. Potrafi w pełny sposób wykorzystać zdobytą wiedzę do opisu i analizowania historycznych przemian w zakresie instytucji państwa i prawa w nim obowiązującego.

Nie dotyczy